۱۸ حوت ۱۳۹۹
همه ساله در جهان از هشتم مارچ به عنوان روز همبستگی زنان جهان تجلیل به عمل میآید، در این روز مردان با دادن دستهگلی به زنان خانواده این روز را مبارک گفته آرزوی خوبی و نیکبختی برای زنان خود میکنند.
انقلابهای متواتر و ایستادگی آنان در جهان غرب باعث شد زنان به حقوقی دست یابند که قرنها از آن محروم بودند و امروز به عنوان نیروی موثر و سازنده در کنار مردان جامعۀ خود شان به کار و زندگی پرداختهاند. اما زنان افغانستانی در چه وضعیتی به سر میبرند و مردان این کشور تا چه اندازه به زنان و آزادیهای زنان احترام میگذارند؟
افغانستان از نگاه تاریخ از ریشۀ فرهنگ حرمت به فردیتها آب میخورد، در تاریخ اگر مراجعت شود دیده میشود که زنان این کشور به عنوان پایههای پنهان قدرتهای عظیم و امپراتوریهای گذشته برشمرده میشوند.
اما با گذشت زمان و متمدن شدن جهان مردم افغانستان از آن تاریخ پربار خود تا حد ممکن فاصله گرفتهاند. بنیادگرایی و تحریفات دینی و قرائتهای نادرست از احکام دین اسلام باعث شده است تا این قشر آسیب پذیر بیشتر از پیش در انزوا بروند و در قید محکومیت و محرومیتهای تحمیلی زندگی کنند. بد دادن، خشونتهای فامیلی، قتلهای مرموز و ناموسی و محرومیت دختران از فراگیری دانشهای متداول همه از ریشۀ بد فهمیهای مردان جامعۀ مرد زده آب میخورد.
بحران هویت میان زنان یکی از چالشهای بزرگ برای زنان شده و دلیلی برای به انزوا رفتن آنان پنداشته می¬شود. در این کشور زنان جدایی از اینکه به اکثریت حقوق خود دست نمییابند؛ بلکه نام بردن از آنها در مجموعههای عمومی از سوی مردان ننگ دانسته میشود.
در جنگهای ۲۰ سال اخیر این زنها بودند که بزرگترین قربانی را دادهاند. جدا از این که خود زنها شکار ناامنیهای اخیر شده، فرزندان آنها نیز در میدانهای نبرد سر سپردهاند و این قربانی بزرگترین نماد ایثار و فداکاری آنها در این زد و بندها محسوب میشود.
اما در این ۲۰ سال گذشته دستآوردهای زنان در کشور خیلی ملموس و مبارزات شان به تازهگی جایگاه اصلی خود را در فراز و فرود قدرت و معاملات سیاسی قابل ستایش است. در این سالها زنان از خانهها به طرف مکاتب، دانشگاهها، دفاتر، ادارات دولتی و حتا سیاست راه باز کرده به استقلال و فردیت خود رسیدهاند.
اما گفتوگوهای صلح و معاملات سیاسی پیشرو تا چه اندازه این آزادیها را نقض خواهد کرد؟ و دستآوردهای ۲۰ سال اخیر در کجای آجندای این گفتوگوها قرار خواهد داشت و زنان افغانستان برای رسیدن به صلح چقدر آمادۀ قربانی دادن هستند؟